خرفه و خواص بی نظیر این گیاه برای انسان ( عجبیب )

خرفه گیاهی است که از آن بیشتر به عنوان علف هرز یاد می کنند . شاید تصور غلط از گیاه خرفه از آن جهت باشد که با خواص بی نظیر این گیاه برای انسان اطلاعی ندارند . با مطالعه این مقاله از رویکا به شما قول می دهیم خرفه به یکی از مواردی تبدیل شود که بدون تردید آن را در رژیم غذایی خود قرار دهید . در ادامه با خواص خرفه ، روش مصرف خرفه و هر آن چه باید در مورد این گیاه شگفت انگیز بدانید آشنا می شوید .

گیاه خرفه چیست ؟

خرفه گیاهی با برگ های کوچک سبز و ساقه های قرمز می باشد که تقریبا ۹۰ درصد آن را آب تشکیل داده است . نام علمی آن Portulaca oleracea می باشد ، این گیاه بومی هند بوده و  اما هم اکنون در نقاط مختلف جهان و در هر نوع آب و هوایی و در شرایط سخت از جمله خاک هایی که عاری از مواد مغذی هستند یا درصد شوری خاک بسیار بیشتر از حد نرمال است رشد می کند . از خرفه استفاده های بسیاری میتوان کرد و رایج ترین آن استفاده از آن به عنوان سالاد همانند اسفناج و کاهو در غذا می باشد .

خرفه از جمله سبزی هایی می باشد که از زمان های بسیار دور در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته است . آن چه خرفه را به یکی از بهترین مواد غذایی تبدیل کرده است کالری بسیار پایین آن می باشد . به طوری که تنها با مصرف ۱۰۰ گرم خرفه علاوه بر آن که ویتامین ها و مواد معدنی و مغذی بدن تامین شده تنها ۱۶ کالری جذب بدن می شود . که این امر آن را به گیاهی استثنایی تبدیل کرده است .

خواص خرفه

خواص خرفه به گونه ای است که ارزش دارویی دارد . این گیاه برای درمان بیماری های معده ، روده و کبد ، درمان ضد التهابی ، سوختگی ، آرتریت ، تنگی نفس ، پوکی استخوان ، پسوریازیس و ادرار آور استفاده می شود . در ادامه به بررسی خواص و فواید خرفه می پردازیم .

تغذیه سالم با خرفه

خرفه نسبت به سایر سبزیجات که برگ های سبز دارند ، ویتامین A بیشتری دارد . علاوه بر این همان طور که خواندید حاوی ویتامین های B2 ( ریبوفلاوین ) ، ویتامین های B3 ( نیاسین ) ، ویتامین های B6 ( پیریدوکسین) ، ویتامین C و مواد معدنی از جمله پتاسیم ، کلسیم ، آهن ، منیزیم و … می باشد . این ویتامین ها و مواد معدنی آن را به یکی از با ارزش ترین گیاهانی تبدیل کرده است که علاوه بر خواص دارویی سلامتی شما را تضمین می کند .

خرفه سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳

امگا ۳ از جمله اسید های چرب ضروری برای بدن می باشند که برای رشد ، حفظ سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی نقش تاثیرگذار و مهمی دارد . اما از آن جایی که بدن توانایی تولید این دسته از اسید های چرب را ندارد باید با مصرف مواد غذایی سالم و مناسب آن را تامین کرد . اصلی ترین و غنی ترین منبع امگا ۳ ماهی می باشد . اما اگر شما گیاهخوار هستید نگران کمبود امگا۳ بدن خود نباشید . اخیراً محققان دریافته اند یکی از مهم ترین منابع گیاهی که می توان امگا ۳ بدن را تامین کند خرفه است .

مطالعات نشان داده است سبزی خرفه سرشار از آلفا لینولنیک ( ALA ) می باشد . به صوری که در ۱۰۰ گرم خرفه ۳۵۰ میلی گرم آلفالینولنیک وجود دارد . کمبود منابعی که حاوی مقادیر بالای امگا ۳ باشد سبب شده تا این گیاه محبوبیت زیادی پیدا کند . شاید از دلایل محبوبیت دوجندان آن نسبت به سایر سبزیجات این باشد که می توان آن را در هر نوع آب و هوایی کشت کرد و از خواص معجزه آسای آن بهره مند شد . طبق تحقیقات به دست آمده اسید های چرب امگا ۳ موجود در خرفه ۵ برابر بیشتر از اسفناج می باشد .

پیشگیری از سرطان و بیماری های قلبی با خرفه

بتالائین ، اسید اسکوربیک و بتاکاروتن موجود در خرفه از سلول های سالم بدن در مقابل عوامل آسیب پذیر پوست از جمله رادیکال های آزاد محافظت می کند . این امر سبب شده تا افراد سالم برای پیشگیری از بروز سرطان و افراد مبتلا به سرطان برای کنترل آن ،

این گیاه را جزء رژیم غذایی خود قرار دهند . ویتامین A موجود در خرفه از سرطان ریه نیز جلوگیری می کند .

همان طور که خواندید خرفه حاوی مقادیر بالای اسید های چب امگا ۳ می باشد . بر عکس روغن های ماهی که کالری و کلسترول زیادی دارند ، خرفه کالری بسیار کمی داشته و فاقد کلسترول است . در نتیجه سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی عروقی می شود . از آن جایی که مصرف امگا ۳ ضروری است ، افرادی که به این بیماری های قلبی عروقی مبتلا هستند بهتر است

برای کنترل و عدم پیشرفت بیماری ، خرفه را فراموش نکنند .

بهبود گردش خون ، تنظیم فشار خون و دیابت با خرفه

از مزایای خرفه می توان به تنظیم فشار خون اشاره کرد . خرفه سرشار از پتاسیم است . پتاسیم ازجمله مواد معدنی می باشد که فشار خون را تنظیم می کند . این ماده معدنی با گشاد کردن رگ های خونی سبب کاهش فشار خون و بهبود گردش خون می شود . خرفه در طب سنتی چین جایگاه مهمی دارد . این گیاه در چین برای درمان و کنترل دیابت و فشار خون به عنوان یک داروی سنتی و ضروری محبوبیت دارد . البته لازم به ذکر است هیچ گونه شواهد علمی مبنی بر اثر ضد دیابتی خرفه تا کنون وجود ندارد . اما شواهد نشان داده است در کنترل دیابت نوع دو تاثیر گذار است .

سلامت پوست با خرفه

خواص خرفه به گونه ای است که با مصرف منظم آن می توانید در یک دوره کوتاه پوست سالم و صافی داشته باشید . آنتی اکسیدان های موجود در خرفه با محافظت از پوست در برابر رادیکال های آزاد منجر به کاهش چین و چروک ، جوان سازی و شادابی پوست می شود . هم چنین با از بین بردن جوش و هر گونه لکه سبب پاکسازی و شفافیت پوست می شود . این امر به دلیل خاصیت ضد التهابی خرفه می باشد . درمان اگزما ، سوختگی ، جای زخم ، نیش حشرات ، تورم از دیگر خواص خرفه می باشد .

استحکام و تقویت استخوان ها و دندان با خرفه

کلسیم موجود در سبزی خرفه برای افرادی که استخوان های ضعیفی دارند می تواند معجزه کند . این گیاه با افزایش استحکام و تقویت استخوان ها و دندان ها ، سلامت آن ها را تضمین می کند . تحقیقات نشان می دهد خرفه برای افرادی که به پوکی استخوان مبتلا هستند می تواند نقش موثری داشته باشند یا حتی از ابتلا به آن جلوگیری کند .

کاهش وزن با خرفه

همان طور که خواندید خرفه مقدار اندکی کالری دارد . این امر از افزایش وزن جلوگیری می کند . هم چنین فیبر موجود در آن سبب شده فرد زودتر احساس سیری کرده و از مصرف مقدار بیشتر غذا پرهیز کند .

بهبود مشکلات تنفسی

در صورتی به هر یک از بیماری های ریوی از جمله آسم مبتلا هستید مصرف سبزی خرفه را فراموش نکنید . همان طور که خواندید این گیاه می تواند حتی از سرطان ریه نیز جلوگیری کند .

جلوگیری و درمان بیماری های سیستم گوارشی

گروهی از مشکلات دستگاه گوارش از جمله اسهال و بواسیر را می توان با خرفه درمان کرد .

خواص خرفه برای افزایش رشد کودکان

بیش فعالی و اوتیسم از جمله مواردی می باشد که در روند رشد کودکان اختلال ایجاد می کند . امگا ۳ موجود در این گیاه ، اوتیسم ، بیش فعالی یا هر گونه اختلالی که در رشد کودک تاثیر منفی داشته باشد را کاهش می دهد .

کاهش درد مفاصل و التهاب با خرفه

خاصیت آنتی اکسیدانی خرفه سبب شده تا از آن برای کاهش دردهای التهابی استفاده کرد . مصرف موضعی آن بر روی نقاطی که به دلیل التهاب آسیب دیده اند از جمله درد مفاصل ، به تدریج سبب کاهش التهاب می شود .

بهبود بینایی با خرفه

آنتی اکسیدان بتاکاروتن در سلامتی چشم ها و بینایی نقش موثری دارد . مصرف خرفه می تواند از انواع بیماری های چشم از جمله آب مروارید جلوگیری کند .

خواص خرفه برای درمان ادرار خونی

وجود خون در ادرار از جمله مواردی است که باید بلافاصله درمان شود . خاصیت ضد عفونی کننده خرفه می تواند این عارضه را درمان کند . برای این کار کافی ست مقداری برگ خرفه را همراه با آب بجوشانید سپس دمنوش حاصل را میل کنید .

خواص و فواید تخم خرفه

تخم خرفه همچون برگ و ساقه ی آن دارای خواص دارویی می باشد . در طب سنتی از تخم خرفه برای درمان سرفه ، تصفیه کننده خون ، برطرف کردن تشنگی ،و از بین بردن التهابات درون بدن استفاده می شود .

روش مصرف خرفه

• مهم ترین نکته ای که هنگام مصرف خرفه باید توجه کنید این است که قبل از مصرف آن را به طور کامل و با دقت شستشو دهید تا هیچ گونه آلودگی باقی نماند . تمام قسمت های خرفه از جمله برگ ، ساقه ، گل و تخم خرفه قابل خوردن است . برگ و ساقه خرفه را می توانید به صورت خام به تنهایی یا با سایر سبزیجات استفاده کنید . هم چنین می توانید آن را به صورت پخته در سوپ ، آش و املت مصرف نمایید . علاوه بر این عده ای هنگام پخت نان از این گیاه نیز استفاده می کنند که طعم خوشایندی به نان می دهد .
• برای تهیه دمنوش یا جوشانده خرفه مقداری برگ خرفه را همراه آب بر روی حرارت قرار دهید تا بحوشد . اجازه دهید ۱۰ الی ۱۵ دقیقه دم بکشد . آن را از صافی رد کنید و دمنوش حاصل را بنوشید .
• برای مصرف موضعی این گیاه می توانید از برگ های آن استفاده کنید . از خرفه می توانید در ماسک های طبیعی که درست می کنید نیز استفاده نمایید . آنتی اکسیدان های موجود در آن ماسک شما را به یک ماسک فوق العاده تبدیل خواهد کرد .
• اگر چه خرفه یک گیاه طبیعی می باشد اما مصرف بیش از حد آن ممکن است سبب بروز عوارض شود . متخصصان تغذیه مقدار مصرف خرفه تازه را حداکثر ۵۰ گرم و گیاه  خشک آن را ۱۵ گرم توصیه کرده اند .

آنتی اکسیدان های موجود در خرفه

همان طور که خواندید خرفه حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان می باشد . در ادامه با آنتی اکسیدان های موجود در خرفه آشنا می شوید .

• بتاکاروتن : خرفه حاوی آنتی اکسیدان بتاکاروتن است . آنتی اکسیدانی که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود . می توان گفت نقش اصلی و مهم این ویتامین سلامت چشم ها می باشد . هم چنین خاصیت خثی کردن رادیکال های آزاد را نیز دارد .
• اسید اسکوربیک ( ویتامین C ) : اسید اسکوربیک برای سلامت پوست ، استخوان و ماهیچه های بدن الزامی است .
• آلفا توکوفرول ( ویتامین E ) : آلفا توکوفرول از پوست در مقابل رادیکال های آزاد که سرطان زا هستند محافظت می کنند .
• ملاتونین : ملاتونین به شما کمک می کند خواب بهتری داشته باشید .
• بتالائین : این آنتی اکسیدان معمولا در گیاهان و میوه هایی یافت می شود که رنگ قرمز داشته باشد مانند زرشک ، چغندر ، تمشک و شاتوت . بتالائین با محافظت از پوست در برابر رادیکال های آزاد و عوامل مخرب می تواند از بروز سرطان پیشگیری کند .
• گلوتاتیون : از مهم ترین آنتی اکسیدان ها که سبب محافطت پوست در برابر آسیب می شود .

ارزش غذایی این گیاه در ۱۰۰ گرم

با توجه به ارزش غذایی گیاه خرفه که در زیر می بینید ، هر واحد خرفه فقط میتواند ۱۷,۴ کالری را به بدن شما برساند ، به همین جهت نیز از این گیاه به عنوان یک محصول با ارزش غذایی بالا و در عین حال رژیمی نام برده میشود .

ویتامین ث : ۲۱ میلی گرم :

ویتامین ث یا اسکوربیک اسید ، یک آنتی اکسیدان بسیار مفید است که عمدتا تاثیر آن بر روی سالم سازی پوست ، تقویت عضلات و استخوان ها قابل مشاهده است .

ویتامین  آ : ۲۶٫۴ میلی گرم :

همانگونه که میدانید بتاکاروتن تاثیر بسزایی در تقویت بینایی و جلوگیری از ضعیف شدن چشم ها دارد .

ویتامین B1 ( تیامین ) : ۰٫۰۴۷ میلی گرم  ، ویتامین B2 ( ریبوفلاوین ) : ۰٫۱۱۲ میلی گرم ، ویتامین B6 ( پیریدوکسین ) : ۰٫۰۷۳ میلی گرم:

همانگونه که میدانید ویتامین های سری B می توانند از خون گرفته تا حافظه و ایمنی بدن و .. تاثیرات مثبتی بگذارند .

هورمون ملاتونین : ۰٫۰۲۳ میلی گرم :

این هورمون کمک شایانی به تنظیم خواب افرادی که در شیفت‌ های بعد از ظهر یا شب هنگام کار می‌کنند می نماید ، همچنین تاثیر مهم دیگر آن پیشگیری یا کاهش مشکلات خواب یا گیجی پس از جراحی است ، این هورمون باعث گردیده است که خواص گیاه خرفه بشدت مورد پسند عموم قرار گیرد .

پتاسیم : ۴۹۴ میلی گرم ، منیزیم : ۶۸ میلی گرم ، کلسیم : ۶۵ میلی گرم :

فلزات نیز از جمله کلسیم عمده فعالیت آنها بر روی استحکام استخوان هاست .

فسفر : ۴۴ میلی گرم ، سدیم : ۴۵ میلی گرم ، منگنز : ۰٫۳۰۳ میلی گرم ، آهن : ۱٫۹۹ میلی گرم ، زینک : ۰٫۱۷ میلی گرم

کربوهیدرات : ۳٫۴ میلی گرم

میزان کربوهیدرات در ۱۰۰ گرم خرفه به نوبه خود قابل توجه است و باعث گردیده تا ورزشکاران نیز از خواص خرفه بی بهره نمانند .

کلسترول : ۰ میلی گرم

دارا نبودن کلسترول نقش پررنگی در مصرف افرادی دارد که مبتلا به چربی خون بالا می باشند .

عوارض مصرف گیاه خرفه

علاوه بر خواص و فواید خرفه که آن را به یک گیاه فوق العاده تبدیل کرده است ، مصرف آن برای گروهی از افراد دارای عوارض و خطرات باشد .

تشکیل رسوب و سنگ کلیه

خرفه حاوی اگزالات می باشد . اگزالات مولکول های بسیار کوچکی هستند که می توانند به بلور تبدیل شده و در نقاط مختلف بدن رسوب کنند . بیشترین قسمت های بدن که اگزالات در آن جا تجمع می کنند شامل رگ های خونی ، استخوان ها ، کلیه ، مجاری ادراری و شبکیه می باشد . افرادی که سابقه سنگ کلیه دارند بهتر است در مصرف خرفه محتاط باشند .

اگزالات در جذب مواد مغذی از جمله منیزیم و کلسیم اختلال ایجاد می کند . که این امر سبب عدم جذب مواد مغذی می شود . برای رفع این مشکل می توانید آن را همراه با ماست استفاده کنید . ترکیب ماست و خرفه ، سبب کاهش سطح اگزالات می شود . محققان دریافته اند سطح اگزالات در گیاهانی که در سایه رشد می کنند نسبت به سایر گیاهانی که در معرض نور مستقیم خورشید هستند بیشتر است . در نتیجه اگر شما از دسته افرادی هستید که این گیاه را در منزل کاشته اید بهتر است آن را در جایی قرار دهید که نور خورشید مستقیم به آن بتابد .

خرفه در بارداری ممنوع

از آن جا که خرفه گیاهی قاعده آور است توصیه می شود در دوران بارداری از مصرف آن پرهیز کنید .

آلرژی

احتمال بروز آلرژی به خرفه بسیار پایین می باشد . اما برای جلوگیری از خطرات احتمالی حتما تست آلرژی انجام دهید .

سخن آخر

خرفه به عنوان منبع گیاهی که حاوی سطح بالای اسید های چرب امگا ۳ می باشد و عدم وجود کلسترول و کالری پایین ، می تواند برای هر نوع رژیم غذایی مناسب باشد . به ویژه برای افرادی که به بیماری های قلبی عروقی مبتلا هستند . بدون شک خواص و فواید سبزی خرفه ، ویتامین ها ، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های موجود در آن ، خرفه را به یکی از مهم ترین منابع غذایی در سرتاسر دنیا تبدیل خواهد کرد .

گفته ها درباره این گیاه در روایات و احادیث

امام علی ( ع ) می فرمایند : اگر میخواهید بدنی سالم را در تمام فصول داشته باشید و کسالت ها دور شوند ، اسفناج و خرفه بخورید

امام کاظم ( ع ) می فرمایند : خرفه یک دنیا ناگفتنی دارد که از خواص آن ملائک با خبرند

کتاب های شيعه اسلامي : بر روی زمین  هیچ گیاهی خوردنی تر از سبزی شریفتر از آن سبزی نیست و سبزی خوردنی حضرت فاطمه ( ع ) است همچنین عقل را زیاد میکند.

روی کا...